در دنیای مدرن امروزی، استفاده از مصالح ساختمانی شفاف مانند شیشه شیت به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است. یکی از کاربردهای مهم این نوع شیشه، استفاده در سیستم‌های نمای مدرن نظیر کرتین وال است که ترکیبی از زیبایی و عملکرد را به ارمغان می‌آورد. شیشه شیت به دلیل سطح صاف و یکنواختی که دارد، در اجرای نمای شیشه‌ای بسیار مؤثر عمل می‌کند. پروژه‌هایی که با استفاده از کرتین وال طراحی می‌شوند، معمولاً ظاهری یکپارچه و بسیار لوکس دارند. و به همین دلیل در سازه‌های اداری، تجاری و حتی برج‌های مسکونی به کار می‌روند. در این مقاله، قصد داریم به معرفی کامل شیشه شیت، ویژگی‌ها، کاربردها و تفاوت آن با سایر شیشه‌ها بپردازیم.
شیشه شیت چیست؟ تعریف و ساختار کلی
شیشه شیت نوعی شیشه مسطح و تخت است که به‌صورت سنتی از طریق روش‌هایی مانند کشش یا نورد تولید می‌شود. این نوع شیشه معمولاً ضخامت یکنواختی ندارد و در مقایسه با شیشه فلوت از شفافیت و کیفیت سطح پایین‌تری برخوردار است. شیشه شیت بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که کیفیت نوری بالا موردنیاز نیست، مانند شیشه‌های دوجداره قدیمی یا پنجره‌های غیر نمایشی. در برخی موارد، این شیشه پس از فرآوری‌های خاص می‌تواند در سیستم‌های نمایی مانند کرتین وال نیز مورد استفاده قرار گیرد. به‌ویژه در پروژه‌هایی که صرفه‌جویی در هزینه اهمیت دارد.
شکل 1 نمونه‌ای از شیشه شیت خام در کارگاه
تاریخچه تولید و توسعه شیشه شیت در صنعت شیشه‌سازی
تاریخچه تولید شیشه شیت به قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد؛ زمانی که نخستین تلاش‌ها برای تولید شیشه مسطح در مقیاس صنعتی آغاز شد. روش‌های اولیه شامل ریخته‌گری و کشیدن شیشه داغ بود که منجر به تولید صفحات شیشه‌ای ناصاف و موج‌دار می‌شد. با گذشت زمان، فناوری تولید به‌تدریج پیشرفت کرد و روش‌هایی مانند نورد شیشه یا “شیت گلس” به وجود آمد. این فناوری در اواسط قرن بیستم جای خود را به روش فلوت داد که شیشه‌هایی با کیفیت بالاتر تولید می‌کند. با وجود این، شیشه شیت همچنان به‌عنوان یک گزینه اقتصادی در برخی بخش‌ها، از جمله ساختارهای ساده یا پروژه‌هایی با محدودیت بودجه، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شکل 2انواع فریم کرتین وال به همراه شیشه شیت
روش‌های تولید شیشه شیت
شیشه شیت به روش‌های مختلفی تولید می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نورد گرم، کشش عمودی و قالب‌ریزی سنتی اشاره کرد. در روش نورد، شیشه مذاب از بین غلتک‌هایی عبور داده می‌شود تا به شکل صفحات تخت درآید. این فرایند باعث به‌وجود آمدن موج‌های ریز روی سطح شیشه می‌شود که از نظر ظاهری با شیشه‌های فلوت امروزی تفاوت دارد. در روش کشش عمودی، شیشه به‌صورت مستقیم از کوره به سمت بالا کشیده می‌شود تا ضخامت یکنواخت‌تری پیدا کند. با وجود کیفیت پایین‌تر نسبت به شیشه‌های نوین، این روش‌ها به دلیل هزینه پایین تولید هنوز هم در برخی کشورها و صنایع استفاده می‌شوند.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی شیشه شیت
شیشه شیت از نظر ترکیبات شیمیایی، شباهت زیادی به شیشه‌های معمولی دارد و عمدتاً از سیلیس، کربنات سدیم، آهک و سایر اکسیدهای فلزی تشکیل می‌شود. از نظر فیزیکی، این نوع شیشه دارای سطحی نسبتاً صاف اما غیرکاملاً یکنواخت است و در نور بازتاب‌هایی موج‌دار ایجاد می‌کند. مقاومت شیشه شیت در برابر ضربه، حرارت و فشار نسبتاً کمتر از شیشه‌های سکوریت یا لمینت است. همچنین به دلیل ساختار سنتی، لبه‌های آن تیز و شکننده است و در هنگام نصب نیاز به دقت بیشتری دارد. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که شیشه شیت بیشتر در فضاهایی با نیازهای ساده‌تر استفاده شود.
مقایسه شیشه شیت با سایر انواع شیشه
در مقایسه با شیشه فلوت، شیشه شیت از شفافیت و یکنواختی سطح پایین‌تری برخوردار است. شیشه فلوت از طریق شناورسازی روی قلع مذاب تولید می‌شود که باعث ایجاد سطحی کاملاً صاف و بدون اعوجاج می‌گردد. در مقابل، شیشه شیت به دلیل فرایندهای قدیمی‌تر، ممکن است دارای موج‌های نوری یا ضخامت‌های متغیر باشد. همچنین شیشه‌های سکوریت یا لمینت از نظر ایمنی و مقاومت بسیار بهتر از شیشه شیت عمل می‌کنند. اگرچه شیشه شیت ارزان‌تر است، اما در پروژه‌های حساس و نمای ساختمانی مدرن مثل کرتین وال معمولاً جای خود را به شیشه‌های پیشرفته‌تر می‌دهد.
کاربردهای رایج شیشه شیت در صنعت و ساختمان
شیشه شیت در کاربردهایی که نیاز به زیبایی یا شفافیت فوق‌العاده ندارند، بسیار پرکاربرد است. به‌عنوان مثال، در پنجره‌های داخلی قدیمی، درب‌های چوبی سنتی با شیشه، گلخانه‌ها، شیشه‌های محافظ ساده و حتی ویترین مغازه‌های کوچک، استفاده از شیشه شیت رایج است. در برخی پروژه‌های صنعتی نیز برای پوشش‌های محافظ یا دید محدود، این نوع شیشه به دلیل قیمت پایین، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. همچنین در مناطقی که دسترسی به شیشه فلوت یا سکوریت محدود است، شیشه شیت می‌تواند جایگزین اقتصادی و قابل قبولی باشد، هرچند در پروژه‌های بزرگ و مدرن کمتر استفاده می‌شود.
شکل 3 کاربرد شیشه شیت در مبلمان و میزهای شیشه‌ای
مزایا و معایب استفاده از شیشه شیت
شیشه شیت دارای مزایایی چون قیمت پایین، سهولت دسترسی و قابلیت برش با ابزارهای ساده است. این مزایا آن را برای پروژه‌های کوچک یا تعمیرات جزئی بسیار مناسب می‌سازد. با این حال، معایب قابل‌توجهی نیز دارد. شفافیت کمتر، وجود موج‌های نوری، مقاومت پایین در برابر ضربه و حرارت از جمله نقاط ضعف آن محسوب می‌شوند. همچنین به دلیل نداشتن استانداردهای جدید در تولید، نصب آن نیازمند احتیاط بیشتر است. در نهایت، انتخاب شیشه شیت باید بر اساس نوع کاربرد و سطح انتظار از ظاهر و دوام شیشه صورت گیرد تا بتوان از مزایای آن بهره برد و در عین حال از معایبش جلوگیری کرد.
ضخامت‌های استاندارد و ابعاد رایج شیشه شیت
شیشه شیت معمولاً در ضخامت‌های ۲ تا ۶ میلی‌متر تولید و عرضه می‌شود. این ضخامت‌ها بسته به نوع کاربرد، انتخاب می‌شوند؛ برای مثال ضخامت ۳ میلی‌متر برای شیشه پنجره‌های معمولی و ضخامت‌های بالاتر برای ویترین‌ها یا شیشه‌های محافظ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نظر ابعاد، رایج‌ترین سایزهای شیشه شیت در بازار شامل ورق‌های ۱۸۰ در ۲۴۰ سانتی‌متر یا ابعاد مشابه است. البته در بسیاری موارد این شیشه‌ها به‌صورت برش خورده بر اساس سفارش مشتری نیز قابل تهیه هستند. محدودیت ابعاد در شیشه شیت به دلیل روش تولید سنتی آن یکی از نکات مهم در انتخاب و استفاده از آن است.
نحوه برش، نصب و پردازش شیشه شیت
برش شیشه شیت معمولاً با ابزارهای دستی مانند الماس شیشه‌بری انجام می‌شود. به دلیل ساختار نسبتاً ناپایدار این نوع شیشه، عملیات برش باید با دقت بالا و با در نظر گرفتن ترک‌های احتمالی انجام شود. در صورت نیاز به پردازش‌هایی مانند سندبلاست، مات‌کاری یا رنگ‌آمیزی، بهتر است قبل از نصب این مراحل انجام شوند، زیرا شیشه شیت به راحتی دچار شکستگی می‌شود. در هنگام نصب، استفاده از نوارهای ضربه‌گیر یا لاستیک در قاب‌ها می‌تواند از لب‌پریدگی یا شکستگی جلوگیری کند. رعایت نکات ایمنی هنگام نصب و جابجایی شیشه شیت، به‌خصوص در فضاهای عمومی یا ارتفاع بالا، کاملاً ضروری است.
جمع بندی
شیشه شیت با وجود ظاهر ساده و ساختار سنتی، همچنان جایگاه خود را در صنایع مختلف حفظ کرده است. این نوع شیشه به دلیل قیمت مناسب و سهولت در تهیه و برش، در پروژه‌های کم‌هزینه و کاربری‌های عمومی کاربرد دارد. با این حال، محدودیت‌هایی نظیر شفافیت پایین، مقاومت کم در برابر ضربه و اعوجاج‌های نوری، استفاده از آن را در برخی پروژه‌های مدرن مانند کرتین وال محدود می‌کند. شناخت دقیق ویژگی‌ها، مزایا و معایب این نوع شیشه به معماران، طراحان و مجریان پروژه‌ها کمک می‌کند تا انتخابی هوشمندانه داشته باشند. در نهایت، شیشه شیت را می‌توان گزینه‌ای کارآمد در پروژه‌هایی دانست که اولویت با صرفه‌جویی اقتصادی است.
| عنوان مقاله | شیشه شیت چیست + روش‌های تولید شیشه شیت
|
| نام نویسنده | ابوالفضل اسکندریان |
| تاریخ انتشار | 1404/02/10 |
سوالات متداول
- شیشه شیت با شیشه فلوت چه تفاوتی دارد؟
شیشه فلوت کیفیت سطح بالاتری دارد و شفاف‌تر است، در حالی که شیشه شیت سطحی موج‌دار و کیفیت نوری پایین‌تری دارد.
- آیا می‌توان از شیشه شیت در نمای کرتین وال استفاده کرد؟
در برخی موارد بله، اما به دلیل کیفیت پایین‌تر، معمولاً در کرتین وال از شیشه فلوت یا سکوریت استفاده می‌شود .
- ضخامت‌های رایج شیشه شیت چقدر است؟
از ۲ تا ۶ میلی‌متر متغیر است که بسته به نیاز پروژه انتخاب می‌شود.
بدون دیدگاه